Płukanie uszu u laryngologa to jeden ze skuteczniejszych sposobów na zatkane uszy. Dowiedz się, jak ten zabieg dokładnie przebiega, czy boli i jakie są do niego przeciwwskazania. Możesz również wykonać płukanie uszu w domu i w tym celu kupić specjalną strzykawkę. Sprawdź, jakie są możliwe skutki uboczne i alternatywy dla tej metody.
Płukanie uszu u laryngologa lub w domu
Woskowina to naturalna substancja, produkowana przez ludzki organizm, która chroni uszy przed infekcjami. Stanowi barierę ochronną przed wodą i brudem. Zwykle uszy są w stanie samodzielnie pozbyć się woskowiny, ale czasem dochodzi do nagromadzenia się jej w nadmiarze. To może prowadzić do bólu i uczucia pełności w uszach, swędzenia oraz problemów ze słuchem. Nadmiar woskowiny dotyczy 10% dzieci, 5% zdrowych dorosłych i nawet 57% osób mieszkających w domach opieki.
Konsekwencją nadmiaru woskowiny może być uszkodzenie uszu a nawet słuchu. Usunięcie go przy pomocy płukania uszu jest bezpieczną metodą, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia tej wrażliwej części ciała.
Czasem ciała obce, jak kawałki jedzenia, małe części zabawek, owady czy kamyczki mogą dostać się do ucha. W takiej sytuacji celem płukania uszu jest bezpieczne i szybkie usunięcie ciał obcych, zanim znajdą się głębiej w kanale usznym lub go uszkodzą.
Płukanie uszu możesz wykonać samodzielnie w domu lub w gabinecie u laryngologa. W aptece lub internecie kupisz specjalne zestawy, stworzone w tym celu.
Nie próbuj usuwać nadmiaru woskowiny za pomocą patyczków do uszu lub wsuwek do włosów, ponieważ możesz w ten sposób uszkodzić bębenki.
Kiedy nie warto wykonywać płukania uszu w domu?
Lekarze nie polecają irygacji uszu, jeżeli objawy nie wynikają z nadmiaru woskowiny. Zaletą wizyty u laryngologa jest to, że przed płukaniem uszu specjalista upewni się, że to nadmiar woskowiny jest przyczyną problemów.
Płukanie uszu u laryngologa - na czym polega?
Zanim lekarz wykona płukanie uszu, zajrzy do środka, aby przekonać się, że to nadmiar woskowiny jest powodem Twoich problemów. W tym celu umieści w Twoim uchu urządzenie zwane otoskopem. Zawiera on latarkę i szkło powiększające, które pozwoli zobaczyć dokładnie, co dzieje się w Twoim uchu. Dopiero gdy laryngolog upewni się, że woskowiny jest za dużo, przejdzie do płukania uszu.
W tym celu specjalista użyje:
- wody w temperaturze podobnej do temperatury ciała,
- strzykawki,
- nerki (pojemnika), który będziesz trzymać pod przepłukiwanym uchem.
Do irygacji potrzebne są dwie osoby – laryngolog będzie ją wykonywać, a Ty przytrzymywać nerkę, do której będzie ściekać woda z ucha. Przebiegnie ona w następujących sposób:
- lekarz poprosi Cię, abyś usiadł prosto,
- nabierze wody do strzykawki,
- delikatnie skieruje zewnętrzną część ucha do góry (w kierunku szczytu głowy) i do tyłu (w kierunku tyłu głowy), aby wyprostować kanał uszny,
- umieści wlot strzykawki w wejściu do ucha tak, aby pozostawić miejsce na wodę, która będzie wypływać,
- delikatnie i powoli naciśnie tłok strzykawki, aby woda zaczęła wpływać do ucha,
- woda będzie wypływać z ucha do nerki, a wraz z nią kawałki woskowiny.
Płukanie uszu powinno trwać od 15 do 20 minut, aby woskowina zdążyła zmięknąć i wypaść. Jeżeli przeprowadzasz płukanie uszu w domu i dalej masz zatkane uszy, udaj się do laryngologa.
Płukanie uszu - strzykawka
W internecie lub w aptece możesz kupić 20-30 milimetrową strzykawkę z miękkim, tępym zakończeniem albo typową strzykawkę bez igły. Dostępne są również gotowe zestawy do irygacji uszu. Unikaj strzykawek działających pod ciśnieniem (ciśnieniowych) lub elektrycznych urządzeń do czyszczenia uszu (strumieniowych). Ich używanie może uszkodzić ucho – powinny być stosowane wyłącznie przez lekarzy.
Płukanie uszu - czy boli?
Nie, o ile lekarz wykluczy przeciwwskazania do przeprowadzenia płukania uszu. Możesz odczuwać dyskomfort z powodu tego, że leje Ci się woda z ucha i słyszeć szum w przepłukiwanym uchu.
Jeśli samodzielnie wykonujesz płukanie uszu pamiętaj, że woda musi mieć temperaturę zbliżoną do temperatury ciała – inaczej płukanie uszu może powodować dyskomfort i zawroty głowy. Zbyt ciepła lub zimna woda może również sprawić, że będziesz ruszać oczami na lewo i prawo w szybkim tempie ze względu na podrażnienie nerwu słuchowego. Zbyt ciepła woda może również poparzyć bębenek.
Płukanie uszu u laryngologa lub w domu - przeciwwskazania
U niektórych osób nie powinno się stosować płukania uszu, ponieważ występuje u nich większe ryzyko uszkodzenia lub pęknięcia bębenków. To osoby z zapaleniem ucha zewnętrznego (tak zwanym uchem pływaka) i historią:
- uszkodzeń za pomocą metalowych obiektów w uchu,
- operacji bębenków,
- choroby ucha środkowego,
- radioterapii ucha.
Płukanie uszu u laryngologa lub w domu powinno być przeprowadzane ostrożnie w przypadku:
- chorób osłabiających układ nerwowy, takich jak HIV, cukrzyca lub po przeszczepie, ze względu na ryzyko infekcji,
- osób przyjmujących leki rozrzedzające krew ze względu na ryzyko krwotoku i wystąpienia krwiaka,
- przy nietypowym kształcie uszu, takim jak zwężenie kanału usznego czy blizny – te problemy utrudniają płukanie uszu w domu. Powinny być wykonywane pod okiem laryngologa.
Płukanie uszu u laryngologa lub w domu - skutki uboczne
Do możliwych skutków ubocznych płukania uszu u laryngologa lub w domu należą:
- zapalenie ucha zewnętrznego lub środkowego,
- perforacja (przedziurawienie) bębenków.
1. Zapalenie ucha zewnętrznego (tak zwane ucho pływaka) lub środkowego
Zapalenie ucha zewnętrznego to częsta komplikacja po płukaniu uszu u laryngologa lub w domu. Woskowina pełni funkcję ochronną, więc gdy pozbędziesz się jej w całości, ucho jest narażone na infekcje. Poza tym po płukaniu w uszach mogą pozostać resztki wody, więc gdy wyjdziesz z gabinetu czy z domu, łatwo o przewianie i zapalenie ucha. Dlatego po płukaniu uszu noś czapkę dobrze zakrywającą uszy, nauszniki lub opaskę.
2. Perforacja bębenków
To kolejna możliwa komplikacja po płukaniu uszu w domu lub u laryngologa. W niektórych przypadkach płukanie uszu sprawia, że nadmiar woskowiny przesuwa się głębiej w uszach i wywiera większy nacisk na bębenki, co zwiększa ryzyko przedziurawienia ich.
W niektórych przypadkach woda ze strzykawki zaklinowuje się w kanale usznym (szczególnie, gdy wsunie się strzykawkę do irygacji do końca ucha i nie zadba, aby przy wejściu do ucha pozostawić miejsce na wypływającą wodę). To powoduje zwiększenie ciśnienia w uchu, co może prowadzić do rozerwania bębenka.
Jeżeli w trakcie płukania uszu u laryngologa lub w domu nagle doświadczasz bólu, mdłości lub zawrotów głowy, natychmiast zaprzestań procedury.
Płukanie uszu u laryngologa lub w domu - alternatywy
Roztwór soli fizjologicznej
Możesz jej użyć jako kropli w celu zmiękczenia i usunięcia nadmiaru woskowiny. Połóż się na boku chorym uchem do góry. Umieść kilka kropli w uchu na 3-5 minut. Następnie połóż się na drugim boku, a pod chore ucho połóż ręcznik. Roztwór soli fizjologicznej powinien wypłynąć z ucha wraz z nadmiarem woskowiny. Na koniec delikatnie wytrzyj wacikiem zewnętrzną część ucha.
Domowe sposoby na zatkane uszy i płyny do rozpuszczania woskowiny z apteki
Zarówno woda utleniona, jak i mikstura z octu i alkoholu do nacierania to domowe sposoby na zatkane uszy. Możesz sięgnąć również po gotowe płyny z apteki. Wszystkie te sposoby pomagają zmiękczyć nadmiar woskowiny. Zasadniczo uznaje się je za bezpieczne, o ile bębenki są w dobrym stanie. Niestety dla niektórych osób domowe mikstury okazują się drażniące dla wrażliwej skóry uszu. Wtedy rozwiązaniem może być rozwodnienie mikstury z wodą w proporcjach 1:1.
Świece do uszu
Ta metoda nie jest zalecana, o czym pisaliśmy już w oddzielnym artykule. Stosowano ją w przeszłości przed wymyśleniem płukania uszu u laryngologa. Podczas zabiegu świecę umieszcza się w zatkanym uchu. Teoretycznie temperatura ognia powinna wytworzyć podciśnienie, co sprawi, że nadmiar woskowiny przyczepi się do świecy. W praktyce temperatura świecy jest niższa od temperatury ciała, podciśnienie się nie wytwarza, a w uchu mogą co najwyżej pozostać niedopalone kawałki świecy. Stosowanie tej metody może prowadzić do perforacji bębenków i oparzeń uszu, twarzy, ramion lub spalenia włosów.
Podsumowanie
Płukanie uszu u laryngologa lub w domu pomoże Ci pozbyć się nadmiaru woskowiny. Zastosuj się do instrukcji lekarza lub na opakowaniu zestawu do płukania uszu, a pozbędziesz się problemu w bezpieczny sposób.
