Kiedy temperatura spada, wiele osób doświadcza dyskomfortu, bólu lub ucisku w uszach. Zimna, wietrzna pogoda sprzyja rozwojowi tak zwanego przewianego ucha. Ta częsta przypadłość może wahać się od umiarkowanego dyskomfortu do bardzo bolesnej dolegliwości. W tym kompleksowym przewodniku poznasz objawy, przyczyny i domowe sposoby na przewiane ucho. Znajdziesz również odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania na temat tej przypadłości.
Przewiane ucho - dlaczego do niego dochodzi?
W uszach jest bardzo mało tkanki tłuszczowej, która zwykle służy za warstwę ochronną przed zimnem. Nerwy znajdują się tuż pod skórą. Przy powiewie zimnego wiatru szybko dochodzi do powstania bólu. Dla wielu osób jest on nie do wytrzymania.
Zwykle pomaga powrót do ciepłego, bezwietrznego wnętrza, jednak nie zawsze. Czasem dolegliwości pozostają i wtedy przydają się domowe metody na przewiane ucho.
Chociaż zimno samo w sobie nie powoduje infekcji uszu, to może spowodować powstanie kataru. Zatyka on nos, zatoki i prowadzi do kaszlu. Katar tworzy idealne środowisko dla rozwoju bakterii, które powodują infekcje uszu. Ten efekt domina zaczyna się w momencie wyjścia na wietrzną i zimną pogodę. Dlatego warto się przed nią chronić.
Przewiane ucho - objawy
Wczesne rozpoznanie symptomów pomoże Ci szybko podjąć leczenie i pozbyć się problemu. Do częstych objawów należą:
- tępy lub ostry ból ucha lub uszu po kontakcie z chłodnym powietrzem,
- uczucie pełności w uszach lub nacisku w kanale usznym (podobne do tego po długim locie i zmianach ciśnienia),
- ból głowy, zatkany nos i zatoki lub dzwonienie w uszach (szumy uszne) jako dodatkowe objawy,
- zwiększenie bólu lub dyskomfortu w uszach przy zmianie otoczenia z ciepłego na zimne np. przy wyjściu z domu na wietrzą lub chłodną pogodę.
Przewiane ucho - jak leczyć domowymi sposobami?
Ulgę przyniesie Ci zajęcie się objawami i przyczyną bólu. Kombinacja domowych sposobów, metod bez recepty i profesjonalnej opieki przyniesie najlepsze efekty.
Domowe sposoby
1. Jak najszybciej po przewianiu ucha nałóż czapkę, opaskę albo nauszniki
Najlepiej zanim pojawią się pierwsze objawy (gdy pogoda zrobi się wietrzna) albo tuż po. Nie czekaj, aż sprawa się pogorszy, tylko przy pierwszych objawach bólu ociepl swoje uszy, tym, co masz pod ręką. Jeśli nie masz czapki czy nauszników, improwizuj – załóż kaptur albo owiąż uszy chustką czy szalikiem. Ból związany z przewianiem uszu jest bardzo dokuczliwy i uniemożliwia normalne funkcjonowanie, więc staraj się nie zwracać uwagi na to, jak wyglądasz. Wytłumacz osobom w otoczeniu, że masz wrażliwe uszy.
Gdy już jednak doszło do szkody, uszy bolą i wróciłeś do zamkniętego pomieszczenia, ociepl swoje uszy nausznikami czy czapką. Noś je, aż ból nie minie i jeszcze przez co najmniej pół godziny-godzinę, aby ból nie wrócił po zdjęciu ocieplenia. Przez następne kilka dni uważaj na swoje uszy, unikaj przeciągów i zawsze miej przy sobie nakrycie uszu, nawet gdy pogoda wydaje się ciepła i bezwietrzna.
2. Leki przeciwbólowe bez recepty
Jeśli ból nie przechodzi pomimo ocieplenia uszu albo jest nie do wytrzymania i nie możesz czekać, zastosuj leki przeciwbólowe bez recepty. Najpopularniejsze to paracetamol i ibuprofen. Paracetamol ma również działanie przeciwwirusowe, a ibuprofen przeciwzapalne. Stosuj się do dawkowania z ulotki. Jeśli ból nie minie po 2-3 dniach albo stanie się większy, skonsultuj się z lekarzem.
3. Chroń uszy przed wilgocią
Woda np. po basenie czy prysznicu, która pozostała w kanale usznym, zwiększa ryzyko infekcji podczas chłodnych miesięcy. Dlatego po każdym kontakcie uszu z wodą przechyl głowę na lewo i prawo oraz osusz uszy ściereczką. Jeśli pomimo tego masz skłonność do infekcji uszu, na basenie i pod prysznicem noś zatyczki.
4. Krople do uszu
Krople bez recepty, stworzone w celu zmiękczenia woskowiny i zmniejszenie stanu zapalnego, mogą pomóc. Szczególnie, gdy problem wynika z nadmiaru woskowiny. Używaj kropli do uszu zgodnie z zaleceniami na ulotce. Unikaj ich, jeżeli masz wyciek z uszu lub podejrzewasz infekcję. W takim wypadku skonsultuj się wpierw z lekarzem.
5. Zastosuj irygację zatok lub leki zmniejszające przekrwienie błon śluzowych
To zwiększy przepływ powietrza w uszach i zmniejszy ciśnienie.
6. Zadbaj o odpowiednie nawodnienie
Pij dużo wody, która pomoże rozrzedzić śluz i zmniejszy zatkanie zatok oraz trąbki Eustachiusza.
Częste przyczyny przewianego ucha
Zrozumienie, dlaczego Twoje uszy bolą po kontakcie z zimnem to klucz do trwałej poprawy. Te czynniki mogą powodować tak zwane przewiane ucho:
1. Niskie temperatury
- nadwrażliwość nerwu: Twoja skóra i nerwy w kanale usznym mocno reagują na chłodne powietrze. Kiedy temperatura spada, delikatne końcówki nerwów mogą zostać podrażnione lub zbyt mocno stymulowane. To prowadzi do wystąpienia ostrego bólu i dyskomfortu.
- zimny wiatr: wietrzna pogoda potęguje działanie zimna, szybko obniżając temperaturę skóry. To powoduje pieczenie i duży ból, szczególnie podczas uprawiania sportów na zewnątrz, jak wspinaczka górska, jazda na nartach lub rowerze.
2. Infekcje uszu i stan zapalny
Infekcje ucha środkowego i zewnętrznego mogą podrażnić wrażliwe tkanki. To zwiększa wrażliwość na zimne powietrze. Nawet po przejściu choroby resztki stanu zapalnego i zatkania przewodów słuchowych może wydłużyć nadwrażliwość na zimno. Na przykład gdy przejdziesz zapalenie ucha środkowego i wyjdziesz na zimną pogodę, możesz poczuć nagły ból w uchu, którego nie było wcześniej.
3. Nadmiar woskowiny
Woskowina to naturalna warstwa ochronna w kanale usznym. Jednakże w nadmiarze może więzić wilgoć i zimne powietrze, pogarszając dyskomfort i przewiane ucho.
Z czasem, gdy ucho nie zdoła się pozbyć nadmiaru woskowiny, ta twardnieje. To zmienia reakcję uszu na zimno, zwiększając ich nadwrażliwość.
Nie myśl o woskowinie jako o miękkim kocyku, który otula uszy. To bardziej ochronna bariera. W normalnych ilościach utrzymuje zdrowie uszu, jednak w nadmiarze przyśpiesza powstawanie problemów.
4. Inne problemy zdrowotne
Choroby nerwów, jak neuralgia, mogą zwiększać wrażliwość na zimno w okolicach uszu. Zatkanie zatok i infekcje górnych dróg oddechowych zwiększają ciśnienie i stan zapalny w głowie i uszach. To czyni uszy bardziej wrażliwymi na zmiany temperatur.
Pytania o przewiane ucho, które możesz sobie zadawać
- Czy nadwrażliwość uszu na zimno może powodować trwałe ich uszkodzenie?
Większość przypadków przewianego ucha jest czasowa i nieszkodliwa. Jednakże nieleczone infekcje lub przewlekły stan zapalny związany z nadwrażliwością na zimno mogą prowadzić do komplikacji np. problemów ze słuchem. Jeżeli objawy nie maleją lub wręcz się nasilają, udaj się do lekarza.
- Czy nadwrażliwość na zimno ma jakiś związek z problemami z zatokami?
Tak. Zatkane zatoki i zwiększone ciśnienie mogą wpłynąć na funkcjonowanie ucha środkowego. To zwiększa wrażliwość na zimno. Leczenie problemów z zatokami często pomaga zmniejszyć dyskomfort w uszach na zimnie.
- Skąd mam wiedzieć, czy mój ból uszu wymaga zastosowania antybiotyków?
Jeżeli doświadczasz dużego bólu, gorączki, utraty słuchu, zawrotów głowy, a objawy nie ustępują po domowym leczeniu, udaj się do lekarza. Specjalista zdecyduje, czy antybiotyk albo inne leczenie jest konieczne.
- Czy istnieją jakieś szczególne krople na przewiane ucho?
Krople bez recepty mogą pomóc przy umiarkowanym dyskomforcie lub potrzebie zmiękczenia nadmiaru woskowiny. Jednakże krople na receptę mogą być konieczne przy infekcjach i stanie zapalnym. Twój lekarz zaleci odpowiednie leczenie.
- Czy usunięcie nadmiaru woskowiny zmniejszy nadwrażliwość uszu na zimno?
Tak. Jak pisaliśmy, nadmiar woskowiny może zwiększać tak zwane przewiane ucho. Jednak jeżeli ucho już boli, bezpieczne i bezbolesne usunięcie nadmiaru woskowiny może okazać się trudne lub wręcz niemożliwe. Lepiej więc robić to regularnie, zanim dojdzie do przewianego ucha.
Podsumowanie
Przewiane ucho może sprawić, że jesienne i zimowe miesiące będą Cię bardziej martwić niż cieszyć. Na szczęście zrozumienie, skąd się bierze i jak sobie z nim radzić, pomoże Ci skutecznie mu zapobiegać lub szybko leczyć. Domowe sposoby, leki bez recepty i pomoc lekarska pomogą opanować objawy i zająć się prawdziwą przyczyną problemu.
