Laryngolog (otolaryngolog), audiolog, a może foniatra – do których z tych specjalistów należy się udać, gdy pojawiają się u nas zaburzenia słuchu? Sprawdź, jakie są różnice między tymi lekarzami, a także dowiedz się, w przypadku jakich problemów pomoże Ci lekarz audiolog.
Kim jest audiolog?
Trzeba mieć świadomość, że audiolog to przede wszystkim lekarz laryngolog ze specjalizacją w zakresie audiologii. Skierowanie na badanie audiologiczne i konsultację często wystawia lekarz rodzinny lub laryngolog, który nie specjalizuje się w audiologii. W przypadku takiego skierowania od laryngologa zwykle dzieje się to po wykluczeniu możliwości występowania zapalenia ucha środkowego czy innych infekcji ucha, które mogłyby negatywnie wpływać na słuch.
Czym zajmuje się audiolog?
Audiolog zajmuje się diagnozowaniem oraz leczeniem zaburzeń słuchu, takich jak niedosłuch czy szumy uszne. Na konsultację do tego specjalisty warto udać się wtedy, gdy zauważymy upośledzenia słuchu. Wizyta pomocna będzie również w sytuacji, jeśli dziecko nie reaguje na głos rodzica oraz dźwięki czy po wielokrotnych zapaleniach ucha środkowego, które są jedną z przyczyn niedosłuchu.
Audiolog a foniatra - jaka jest różnica?
Różnica między audiologiem a foniatrą dotyczy przede wszystkim obszarów ich działania. Foniatra to lekarz laryngologii, który zajmuje się diagnostyką zaburzeń głosu i mowy, oceniając m.in. stan krtani czy strun głosowych. Natomiast audiolog, jak już zostało wskazane w tym artykule, bada narząd słuchu, zajmując się wszelkimi dysfunkcjami w jego obrębie.
Wizyta u audiologa - jak przebiega wizyta?
W czasie wizyty audiolog przeprowadza wywiad lekarski, a także dokonuje ogólnej oceny słuchu i z udziałem otoskopu weryfikuje między innymi stan błony bębenkowej (czy np. nie wystąpiło jej uszkodzenie). W gabinecie audiologa wykonywana/wykonywane jest również:
Metoda subiektywnego badania słuchu, która wymaga aktywnego uczestnictwa pacjenta. Pozwala na określenie progów słyszenia, dzięki czemu możliwe jest ustalenie stopnia niedosłuchu oraz jego rodzaju.
Audiometria mowy
Bywa określana również audiometrią słowną. Podczas próby u pacjenta sprawdzane jest rozumienie mowy. Podobnie jak audiometria tonalna wymaga zaangażowania osoby badanej; stanowi również uzupełnienie tego badania.
Jest nieinwazyjnym testem, podczas którego sprawdzane są funkcje błony bębenkowej. Umożliwia także ocenę kondycji ucha środkowego. Specjalna sonda wprowadzona do ucha pacjenta zmienia ciśnienie w uchu oraz wykonuje stosowne pomiary. Badanie jest bezpieczne i nie wywołuje dolegliwości bólowych czy dyskomfortu.
Test bada reakcję pnia mózgu na dźwięki, a konkretnie jego odpowiedzi na sygnały dźwiękowe o różnym natężeniu. Należy do obiektywnych sposobów oceny słuchu, co oznacza, że jego wynik nie jest zależny od aktywnego uczestnictwa pacjenta w próbie.
Badanie ABR wykonywane jest między innymi u niemowląt i małych dzieci w celach diagnostycznych, w przypadku symulowania głuchoty lub niedosłuchu wśród pacjentów dorosłych czy u osób niewspółpracujących, u których ze względu na ich stan zdrowia, nie jest możliwe uzyskanie miarodajnych wyników tradycyjnych i popularnych badań audiometrycznych.
Umożliwia wykrycie niedosłuchu odbiorczego. Bywa nazywana badaniem przesiewowym słuchu, wykonywanym zwłaszcza u dzieci. Pozwala sprawdzić, jak działa ucho wewnętrzne oraz ślimak. Może wykazać istnienie blokady w uchu, a nieprawidłowe wyniki otoemisji akustycznej mogą sugerować niedosłuch.
Wymienione powyżej badania są przykładami testów, które specjalista może wykonać w ramach konsultacji audiologicznej. To, jakie specjalistyczne próby będą konieczne do przeprowadzenia, zależy przede wszystkim od wieku oraz przypadku danego pacjenta.
Czy muszę uzyskać skierowanie na wizyty w poradni audiologicznej?
Na wizyty u audiologa w ramach finansowania z Narodowego Funduszu Zdrowia (“na NFZ”) niezbędne jest uzyskanie skierowania. Może je wystawić specjalista, np. laryngolog lub lekarz rodzinny (pierwszego kontaktu). Natomiast w przypadku realizowania wizyty płatnej ze środków prywatnych skierowanie nie jest konieczne.
Bibliografia:
- Lachowska, M. Diagnostyka różnicowa zaburzeń słyszenia. Neurologia po Dyplomie 2012, t. 7, nr 6, s. 47-53.
- Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego. Program specjalizacji w dziedzinie audiologii i foniatrii, Warszawa 2023.