Pandemia koronawirusa wpłynęła na zdrowie i życie milionów ludzi na całym świecie. Wiele osób z pewnością wciąż ma w pamięci obraz podłączonych do respiratorów chorych, u, których zakażenie spowodowało znaczne uszkodzenia płuc. Objawy zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2, jak i jego wpływ na zdrowie w ujęciu długoterminowym, są bardzo zróżnicowane. Jak się okazuje – mogą również obejmować również narząd słuchu oraz równowagi.
Zakażenie koronawirusem i jego wpływ na słuch
Opisane w literaturze przypadki wskazują na możliwość wystąpienia potwierdzonego audiometrycznie jednostronnego pogorszenia słuchu, szumów usznych, a także zawrotów głowy u tych osób, które przeszły zakażenie koronawirusem.
Notowano także pojedyncze przypadki wirowych zawrotów głowy, choć jednocześnie w tym przypadku trudno jednoznacznie wskazać, czy na ich wystąpienie miało wpływ zakażenie koronawirusem. Za tą możliwością przemawia fakt obecności w mózgu komórek, w których może dochodzić do ekspresji receptora ACE-2. Wzrost jego ekspresji zaobserwowano w badaniach na modelu zwierzęcym zakażonym SARS-CoV-2 (myszy).
Mechanizmy, które miałyby prowadzić do uszkodzenia słuchu w przebiegu COVID-19 nie są również do końca jasne. Wskazuje się na kilka czynników, takich jak: zamknięcie naczyń krwionośnych, komórkowa odpowiedź stresowa, czynniki o charakterze immunologicznym oraz sama infekcja wirusowa i towarzysząca jej reakcja zapalna. Jedne z badań wskazywały również na szkodliwy wpływ SARS-CoV2- na zewnętrzne komórki rzęsate ślimaka, skutkujący gorszymi wynikami audiometrii tonalnej w zakresie wysokich częstotliwości.
W związku z ograniczonym piśmiennictwem w tym zakresie należy stwierdzić, że możliwe jest istnienie związku między zachorowaniem na COVID-19 a uszkodzeniem słuchu, jednak poznanie dokładnych mechanizmów wymaga kolejnych badań oraz zgromadzenia większej ilości danych. Dodatkowo należy mieć na uwadze ototoksyczność leków, które bywają stosowane u niektórych pacjentów z ciężkim przebiegiem COVID-19. To również one mogą być odpowiedzialne za ten efekt.
COVID a słuch noworodków
Wyniki badań dotyczące potencjalnego wpływu zakażenia SARS-CoV-2 przez matkę a wystąpienia problemów ze słuchem u noworodków są niejednoznaczne.
W jednej z publikacji badania przesiewowe słuchu przeprowadzone wśród dzieci matek, które przeszły COVID-19, wskazywały na to, że w tej grupie częściej pojawiał się niedostateczny wynik w słuchowych odpowiedziach pnia mózgu.
Podobnie było w innym z badań, w którym dzieci narażone wewnątrzmacicznie na SARS-CoV-2 miały istotnie statystycznie gorsze wyniki w teście TEOAE i zasugerowano w związku z tym wystąpienie u tych niemowląt niewydolności przyśrodkowego układu odprowadzającego oliwkowo-ślimakowego.
W opozycji do tych wniosków stoją jednak inne badania, w których problemy ze słuchem u dzieci matek, które przeszły zakażenie SARS-CoV-2 nie występowały istotnie częściej w porównaniu do grupy kontrolnej.
W związku z tym na ten moment trudno o jednoznaczne stwierdzenie, by wrodzone uszkodzenia słuchu u noworodków występowały istotnie częściej w związku z przebyciem przez matkę COVID-19.
Wpływ COVID-19 na słuch – podsumowanie
Należy mieć na uwadze, że choć świat nauki dołożył i wciąż dokłada wszelkich starań, by w pełni poznać wpływ przejścia zakażenia SARS-CoV-2 na człowieka, to na ten moment trudno o jednoznaczne oceny, jakie długoterminowe skutki będzie miało przechorowanie COVID-19 i mowa tu zarówno o osobach przechodzących zakażenia łagodnie, jak i tych, u których koronawirus spowodował szereg problemów zdrowotnych.
Biorąc pod uwagę obecnie dostępną literaturę na ten temat, należy mieć na uwadze, że przechorowanie COVID-19 może mieć związek z uszkodzeniem słuchu i informacja na ten temat może stać się elementem standardowego wywiadu lekarskiego przeprowadzanego wśród osób zgłaszających się do specjalisty.
Bibliografia
- Narożny W, Tretiakow D, Skorek A. Can the SARS-CoV-2 virus damage human hearing and balance?. Med Pr Work Health Saf. 2021;72(3):321-5 https://doi.org/10.13075/mp.5893.01083.
- Janura, M., Dąbrowski, P., Banaszewski, J., Greczka, G. COVID jako potencjalny czynnik ryzyka uszkodzenia słuchu noworodków. Postępy w Chirurgii Głowy i Szyi 2023; 1: 1–4.