Obecność nawet niewielkiego ciała obcego w uchu, może prowadzić do poważnych komplikacji. Warto pamiętać, że wkładanie przedmiotów do ucha także z zamiarem oczyszczenia go lub złagodzenia bólu, może spowodować infekcję, uszkodzenie błony bębenkowej, a w skrajnych wypadkach utratę słuchu. Dlatego, w przypadku jakichkolwiek problemów z uszami, zaleca się wizytę u lekarza laryngologa — domowe sposoby nie zawsze są skuteczne, a czasami sprawiają dodatkowe problemy.
Przewód słuchowy zewnętrzny ma długość ok. 2,5 – 3 cm, a jego średnica nie przekracza 9 mm. Służy do przenoszenia fal dźwiękowych z małżowiny usznej do ucha środkowego. Nie jest to duża przestrzeń, ale bardzo ważna dla prawidłowego funkcjonowania słuchu — obecność ciała obcego wpływa negatywnie na przewodzenie dźwięków i może prowadzić do przewlekłych problemów.
W jaki sposób ciało obce może dostać się do ucha?
- Przypadkowe włożenie przez dzieci. Dzieci często wkładają różne małe przedmioty — koraliki, zabawki, nasiona (szczególnie niebezpieczne, bo pęcznieją w wilgotnym środowisku), monety czy baterie — do ucha z ciekawości lub w ramach zabawy. Nie zdają sobie sprawy z potencjalnych konsekwencji.
- Próby oczyszczenia ucha. Często próbujemy usuwać woskowinę uszną za pomocą patyczków higienicznych, wsuwek, igieł, wykałaczek lub innych narzędzi. Te próby mogą spowodować przesunięcie woskowiny głębiej lub pozostanie fragmentu przedmiotu w przewodzie słuchowym.
- Zawodowe i codzienne czynności. W czasie pracy, zajęć domowych lub snu — małe przedmioty mogą dostać się do ucha.
- Owady w uchu. Małe owady (muchy, pająki, karaluchy czy mrówki) mogą przypadkowo wpełznąć do ucha, szczególnie podczas snu lub kempingu. Owady są przyciągane przez ciepłe i wilgotne środowisko narządu słuchu.
- Codzienne sytuacje. Drobne przedmioty mogą przypadkowo wpaść do ucha w różnych sytuacjach, np. podczas nakładania biżuterii (kolczyków, klipsów) czy używania słuchawek — fragmenty mogą odłamać się i utknąć w uchu.
- Niewłaściwe stosowanie leków i kropli. Brak odpowiedniej wiedzy medycznej może prowadzić do utknięcia tych substancji w uchu.
- Zaburzenia psychiczne lub nawyki kompulsywne. Osoby z zaburzeniami psychicznymi lub kompulsywnymi mogą wkładać przedmioty do ucha w sposób powtarzalny i niekontrolowany.
Wkładanie ciał obcych do ucha, szczególnie przez dzieci, jest dość częstym zjawiskiem, a interwencja medyczna jest konieczna, aby uniknąć uszkodzeń lub infekcji.
Niezwykłe przedmioty znalezione w uchu
W 2019 roku brytyjski lekarz odkrył w uchu pacjenta ząb. Oczywiście nie wyrósł on w uchu, dostał się z zewnątrz, ale pacjent nie potrafił wyjaśnić w jaki sposób. W Indiach w 2014 roku lekarze usunęli z ucha kobiety aż 57 larw muchy! W 2018 roku, w USA, z ucha pacjenta wydobyto duży liść. Pacjent przez kilka dni nie zdawał sobie sprawy z jego obecności. Odnotowano też przypadek, w którym mężczyzna włożył do ucha mały klucz, myśląc, że pomoże mu to w odblokowaniu uczucia zatkanego ucha. Klucz jednak utknął, a mężczyzna musiał udać się na pogotowie. Takie nietypowe historie są opisywane w artykułach prasowych lub w mediach społecznościowych i nie są potwierdzone medycznie.
Możliwe problemy spowodowane ciałem obcym w uchu
Ciało obce w uchu może prowadzić do problemów zdrowotnych i różnych dolegliwości:
- Infekcje bakteryjne i grzybicze. Np. zapalenie ucha zewnętrznego (otitis externa) czy otomykoza
- Uszkodzenia przewodu słuchowego i błony bębenkowej. Ciało obce, które ociera się o ściany przewodu słuchowego, może powodować podrażnienia, otarcia, rany, a nawet perforację błony bębenkowej.
- Ból i dyskomfort. Obecność obcego ciała może być przyczyną bólu (ostrego lub tępego), uczucia pełności, ciśnienia lub zatkanego ucha.
- Problemy ze słuchem. Jeśli ciało obce blokuje przewód słuchowy lub wywiera nacisk na błonę bębenkową, może dojść do czasowej lub trwałej utraty słuchu.
- Zaburzenia równowagi. W przypadku dotarcia ciała obcego do ucha wewnętrznego i wpłynięcia na struktury odpowiedzialne za równowagę mogą wystąpić zaburzenia równowagi i zawroty głowy.
- Nieprzyjemny zapach. Obce ciało może powodować nadmierne wydzielanie woskowiny i nieprzyjemny zapach z ucha.
- Reakcje alergiczne. W przypadku obecności ciał obcych wykonanych z materiałów, na które osoba jest uczulona (np. niektóre metale), może dojść do reakcji alergicznych, takich jak swędzenie, zaczerwienienie i obrzęk.
- Ryzyko związane z usuwaniem. Próby samodzielnego usunięcia ciała obcego mogą prowadzić do dodatkowych urazów przewodu słuchowego lub błony bębenkowej. Używanie niewłaściwych narzędzi może pogorszyć sytuację i zwiększyć ryzyko powikłań.
W przypadku stwierdzenia obecności ciała obcego w uchu ważne jest, aby nie próbować go usuwać samodzielnie, szczególnie przy użyciu ostrych lub elastycznych przedmiotów. Najlepiej jest udać się do lekarza, który bezpiecznie usunie obiekt i zdiagnozuje ewentualne uszkodzenia czy powikłania.
Jak usunąć ciało obce z ucha?
Usuwanie ciała obcego z ucha należy przeprowadzać ostrożnie, aby uniknąć dodatkowych uszkodzeń przewodu słuchowego, błony bębenkowej lub innych struktur ucha.
- Nie używaj ostrych przedmiotów np. patyczków higienicznych.
- Nie wysysaj przedmiotu np. za pomocą odkurzacza.
- Przechyl głowę na bok z uchem, z którego chcesz usunąć obiekt, w dół. Naciśnij delikatnie na małżowinę uszną i wstrząsaj głową, aby sprawdzić, czy przedmiot wypadnie.
- Jeśli przedmiot jest widoczny i łatwo dostępny, możesz spróbować użyć czystych, cienkich pęset, aby go delikatnie chwycić i wyjąć.
- Unikaj wprowadzania wody do ucha — nie próbuj wypłukać obcego ciała z przewodu słuchowego.
- Jeśli obiekt jest głęboko osadzony, ostry, wywołuje ból, dyskomfort, lub problemy ze słuchem — natychmiast udaj się do lekarza.
- Monitoruj stan zdrowia słuchu po usunięciu ciała obcego. Ewentualne objawy mogą pojawić się później.
Ważne, by bezpiecznie usunąć ciało obce z ucha — dzięki temu unikniemy poważniejszych problemów zdrowotnych. W przypadku wątpliwości, bólów, dyskomfortu lub gdy obiekt jest trudny do usunięcia, zawsze najlepiej skonsultować się z lekarzem. Samodzielne usuwanie może prowadzić do dodatkowych komplikacji, dlatego profesjonalna pomoc jest zawsze najlepszym rozwiązaniem.
