Korek w uchu – jak zapobiegać i usuwać?

Marmed - Aparaty Słuchowe - Badanie Słuchu - Higiena Uszu

Dlaczego mam brudne uszy każdego poranka?

Zewnętrzny przewód słuchowy łączy ze sobą małżowinę uszną z błoną bębenkową. Posiada on długość ok. 3-4 centymetrów i wygięty jest na kształt litery S (dwa zakręty). 

Początkowa część przewodu słuchowego jest częścią chrzęstną i znajdują się w niej krótkie włoski a wydzielina z ich gruczołów łojowych tworzy woskowinę uszną (woszczynę).

Wytworzona wydzielina zapobiega dostaniu się zanieczyszczeń do dalszej części przewodu słuchowego (części kostnej w której brakuje włosków). 

Woszczyna wraz z wszystkimi drobnymi zanieczyszczeniami  poprzez nieustanne minimalne ruchy włosków usuwana jest z przewodu słuchowego na zewnątrz i gromadzi się w małżowinie usznej. Stąd już niestety ucho ludzkie samoczynnie nie jest wstanie się oczyścić co niektórzy z nas mają szansę zauważyć każdego poranka.

Dodatkowo wewnątrzuszny aparat słuchowy albo  wkładka uszna uniemożliwia poprawne działanie włosków. W takim przypadku proces ten jest nasilony w nocy kiedy to praca ich nie jest niczym ograniczana.

Higiena uszu - codzienna rutyna.

Zdrowe ucho ma umiejętność samooczyszczania się i nie potrzebuje interwencji przedmiotów obcych.

Woskowina uszna jest poprzez włoski w przewodzie słuchowym wypychana na zewnątrz i wystarczy regularnie myć małżowiną uszną tak jak pozostałe części ciała.

Warto przywołać tutaj powtarzane przez wielu lekarzy laryngologów w gabinetach lekarskich „po to mamy grube palce aby ich do ucha nie dało się włożyć”

Zupełnie inna sytuacja jest w powracających i częstych (co kilka miesięcy) „korkach usznych” co ma często miejsce u użytkowników aparatów słuchowych.

W takim przypadku profilaktyka jest lepsza od leczenia, gdyż kiedy już dojdzie do zatkania ucha przez woskowinę, możemy mieć trudność z jej usunięciem.

Nadmiar woskowiny w uchu twardnieje co tworzy ciężar niemożliwy do samoczynnego usunięcia przez wyżej opisane włoski.

Zaleca się wówczas regularne (co 4-5 dni) stosowanie profesjonalnych preparatów do higieny uszu.

Preparaty te działające na bazie gliceryny i oleju parafinowego lub oliwy z oliwek skutecznie zmiękczając woskowinę uszną co ułatwia jej samoczynne usuwanie. Dodatkowo preparaty są źródłem polifenoli, które mają działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne i przeciwgrzybicze. 

Zastosowanie kropli jest bezpieczne oraz bez problemu może być przeprowadzone w domu. Aby taki preparat mógł zadziałać poprawnie, powinniśmy się położyć na przeciwnym boku do ucha, które chcemy oczyścić, nalać preparat do kanału słuchowego zewnętrznego, odczekać 10–15 minut i po tym czasie się podnieść. 

Znacznie wygodniejsze będzie jednak zastosowanie preparatów, przygotowanych w postaci sprayu. Aplikacja sprayu do ucha jest bardzo prosta i nie wymaga kładzenia się na boku.

Warto wyrobić sobie nawyk aby nie wprowadzać niczego samodzielnie do przewodu słuchowego. Myjemy małżowinę uszną w której przy poprawnie działającym przewodzie słuchowym gromadzi się nadmiar wydzieliny z zewnętrznego przewodu słuchowego. 

Każdy środek wpływa jednak na florę bakteryjną i w przypadku swędzenia, zaczerwienienia czy dyskomfortu skonsultować stosowany preparat i częstotliwość z lekarzem laryngologiem lub w przypadku przewlekłych zapaleń skórnych lekarzem dermatologiem.

Korek w uchu – jak często się tworzy?

Działanie gruczołów produkujących woskowinę (ilość i gęstość) jest kwestią indywidualną każdego człowieka. 

Potrzeba usunięcia nadmiaru woszczyny tworzącej tzw. „korek” u niektórych osób pojawia się raz na kilka miesięcy, u innych raz na kilka lat, inni zaś nigdy nie będą mieli problemu z jej nadmiarem. 

Codzienna regularna higiena uszu (stosowanie profesjonalnych preparatów) w większości przypadków eliminuje problem powstawania „korków”.

Woskowina uszna a działanie aparatów słuchowych

Urządzenia elektroniczne jakimi są aparaty słuchowe nie za bardzo tolerują wilgoć, tłuszcz, pył i brud czyli to wszystko co zawiera wydzielina z gruczołów łojowych – woszczyna.

Producenci aparatów słuchowych robią jednak wszystko aby zabezpieczyć aparaty słuchowe przed niepożądanym działaniem woskowiny. Dodatkowo wszystkie modele aparatów słuchowych uznanych producentów zgodnie z wymaganiami NFZ są objęte 3 letnią gwarancją.

W zależności od rodzaju aparatów słuchowych, problem zderzenia ich z woskowiną ma zupełnie inny wymiar:

  • zauszne aparaty słuchowe na indywidualnej wkładce usznej
    Aparat słuchowy jest umiejscowiony za małżowiną uszną do przewodu słuchowego jest wprowadzona indywidualna wkładka uszna z otworem o szerokim przekroju. Samo końcówka wkładki usznej wymaga codziennego oczyszczenia. Służą do tego dedykowane szczoteczki i wyciorki.

    Dodatkowo regularne stosowanie tabletek do czyszczenia wkładek usznych czy oczyszczanie w myjkach ultradźwiękowych w które jest wyposażony każdy z naszych gabinetów całkowicie rozwiązuje problem woskowiny usznej w relacji z aparatem słuchowym.

  • Zauszne aparaty słuchowe wyposażone w cienkowód
    Aparat słuchowy również jest umiejscowiony za małżowiną uszną do przewodu słuchowego wprowadzony jest cienki dźwiękowód zakończony kopułką albo indywidualną wkładką uszną skutecznie go uszczelniając.

    Podobnie jak w przypadku wyżej wymienionego rozwiązania jest to korzystna forma z punktu widzenia korelacji aparat słuchowy a woskowina uszna. Większym utrudnieniem jest częstsze zapychanie się cienkowodu. Dlatego warto się wyposażyć w dedykowane do tego nici oraz wyciorki. Zaleca się też reularną wymianę cienkowodów w gabinecie protetyki słuchu.

  • Zauszne aparaty słuchowe ze słuchawką w uchu – typu RIC
    Aparat słuchowy jest umiejscowiony za małżowiną uszną do przewodu słuchowego jest wprowadzona słuchawka (głośnik) która jest połączona cienkim przewodem z aparatem słuchowym.

    Słuchawka jest wyposażona w membranę która poprzez drganie przenosi dźwięk. Membrana jest zabezpieczona filtrem który należy regularnie wymieniać. W zależności od konsystencji i ilości woskowiny w uchu nie zawsze jest to wystarczające zabezpieczenie. Powoduje to co jakiś czas konieczność wymiany słuchawki co zwiększa koszt użytkowania aparatu słuchowego.

    Niestety poza regularną wymianą filtra i co bardziej kosztowny wymianie całej słuchawki, nie ma innej możliwości wyczyszczenia słuchawki (membrany) z osadzonych na niej elementów woskowiny.

    Wymiana słuchawki jest czynnością którą możesz wykonać samodzielnie lub w każdym naszym gabinecie protetyki słuchu.

  • Douszne aparaty słuchowe (wewnątrzuszne)
    Aparat słuchowy w całości jest umiejscowiony w przewodzie słuchowym w przypadku aparatów słuchowych CIC, ITC, IIC. Ewentualnie w małżowinie usznej i przewodzie słuchowym w przypadku aparatów słuchowych typu ITE.

    Analogicznie jak w przypadku aparatów słuchowych typu RIC najbardziej narażona na niekorzystne działanie woszczyny jest słuchawka (głośnik) a głównej mierzej membrana która poprzez drganie przenosi dźwięk. Membrana w dousznych aparatach słuchowych jest jest również zabezpieczona filtrem który należy regularnie wymieniać.

    Niestety poza regularną wymianą filtra nie ma innej możliwości wyczyszczenia słuchawki (membrany) z osadzonych na niej elementów woskowiny.

W przypadku awarii dousznego aparatu słuchowego czy gorszej jakości jego funkcjonowania, najczęstszą przyczyną jest sztywna i zapchana woszczyną membrana głośnika. W takim przypadku wymaga to wymiany słuchawki u producenta aparatów słuchowych co wiąże się ze znacznymi kosztami.

Więcej na temat działania naszego serwisu znajdziesz na stronie serwis aparatów słuchowych.

Dlaczego wosk w uszach jest potrzebny?

Woskowina utrzymuje uszy w czystości, pomaga pozbyć się zanieczyszczeń i bakterii. Ucho powinno oczyścić się z nadmiaru wosku samodzielnie. Proces ten jest wspomagany przez żucie i poruszanie szczęką. W ten sposób woskowina dociera do ucha zewnętrznego, a następnie wysycha i się złuszcza. 

Zdarza się, że gromadzi się ona w uchu w nadmiarze, co doprowadza do jego zatkania. Z takimi problemami mogą się zmagać osoby z wąskim kanałem usznym, z chorobami skórnymi, a także starsze, ponieważ ich woskowina jest bardziej sucha. Naturalne usuwanie wydzieliny z ucha utrudniają także zatyczki do uszu i słuchawki wsuwane do kanału usznego.

Czyszczenie uszu patyczkiem – czyli czego nie robić?

Wkładanie czegokolwiek do ucha, to zły pomysł.

Nasze uszy dobrze czyszczą się same i nie wymagają dodatkowej pielęgnacji. 

Mycie zewnętrznej części ucha powinno samoczynnie usunąć woskowinę, która wydostała się z przewodu słuchowego.

Nie zaleca się częstego czyszczenia uszu, ponieważ może to podrażnić przewód słuchowy, a nawet prowadzić do większego ucisku, jeśli zostanie wykonane nieprawidłowo.

Przy oczyszczaniu uszu należy zachować ostrożność, wycierać ucho zewnętrzne suchym materiałem, u dzieci można dodatkowo oczyszczać przewód słuchowy zewnętrzny miękkim wacikiem higienicznym, ale tylko pod kontrolą wzroku.

Jakiekolwiek głębsze działania przy pomocy nawet miękkich przedmiotów jest przeciwwskazane.

Jednymi z najczęstszych sprawców tworzenia się korków woskowinowych są patyczki do czyszczenia uszu. Wsuwanie ich w to miejsce, zamiast usuwać woskowinę, wpycha ją jeszcze głębiej, co utrudnia uszom samodzielne oczyszczanie się. Nieumiejętne używanie patyczków, czyli wkładanie ich zbyt głęboko, to także ryzyko uszkodzenia błony bębenkowej lub przewodu słuchowego.

Jak usunąć korek z ucha – czy potrzebuję odwiedzić lekarza laryngologa?

Jeśli doszło do zatkania ucha, przez pierwsze 2 dni w celu usunięciu woskowiny z uszu możemy stosować preparaty na bazie olejków mineralnych. 

Jeżeli po tym czasie nie zauważymy poprawy, powinniśmy się udać do lekarza, aby ocenił ucho. Może to być lekarz rodzinny, ponieważ w tym przypadku chodzi głównie o to, żeby stwierdzić, że przyczyną zatkania jest woskowina. Jeśli lekarz potwierdzi, że to woskowina zalega w uszach, po kilku dniach stosowania oleistych preparatów możemy pójść do laryngologa, aby oczyścił ucho z nadmiaru woskowiny. 

Istnieje kilka metod czyszczenia uszu  z woskowiny. Do najpopularniejszych należy używanie ssaków usznych, które wysysają woskowinę kawałek po kawałku z ucha. Jeśli woskowina jest zbita, lekarz może również użyć haczyków usznych – za ich pomocą może ją usunąć z ucha w całości czasami za jednym pociągnięciem. W dalszym ciągu najpopularniejsze jest jednak płukanie uszu i jest to metoda prawie bezbolesna.

Płukanie uszu polega na wprowadzeniu wody o temperaturze pokojowej do ucha za pomocą strzykawki o pojemności 20-30 mililitrów pod odpowiednim kątem i ciśnieniem.

Lekarz laryngolog ocenia, jaka metoda będzie najskuteczniejsza w danym przypadku. Należy pamiętać, że wstępne stosowanie kropli na bazie olejków mineralnych powinno ułatwić czyszczenie uszu z woskowiny w gabinecie laryngologicznym.

Krople i spraye zmiękczające woskowinę – czy warto stosować?

Apteczne środki zmiękczające woskowinę to dobre preparaty na pierwszą próbę. Mogą rozwiązać problem, gdy korek woskowinowy nie jest jeszcze bardzo zakleszczony w uchu. W celu zmiękczenia woskowiny najlepiej stosować je przez kilka dni. W ich składzie można znaleźć olej mineralny, oliwę z oliwek oraz glicerynę. Te substancje są skuteczne, ponieważ ich budowa chemiczna jest zbliżona do woskowiny, wspomagają więc naturalne mechanizmy oczyszczania ucha. W celach profilaktycznych, by uniknąć płukania uszu u laryngologa, można je stosować 1-2 razy w tygodniu, w przypadku wystąpienia złogów woskowinowych codziennie przez 4-5 dni. Przed podaniem ich do ucha ważne jest, by ogrzać je w dłoni.

Krople i spraye zmiękczające woskowinę mogą też być dobrym przygotowaniem przed wizytą na płukanie ucha u laryngologa, dzięki czemu zabieg przyniesie lepsze efekty. Kropli i sprayów do ucha nie powinny stosować osoby z chorobami skórnymi w uchu, z perforacją błony bębenkowej i po drenażu błony bębenkowej. W takiej sytuacji najlepiej zasięgnąć porady lekarza.